Kelemahan pemantauan dan penguatkuasaan oleh Jabatan Perhutanan Negeri Kelantan (JPNK) menjadi sebab berlakunya isu seperti tidak mewartakan kadar premium selain beberapa aktiviti penebangan dan pemindahan balak secara haram di negeri itu, menurut Laporan Ketua Audit Negara Tahun 2014 Siri 1.

Semakan Audit mendapati 14 syarikat pengusahasilan hutan untuk tujuan projek ladang hutan dalam kawasan HSK telah dikenakan bayaran premium di antara RM2,000 hingga RM3,000 sehektar (/ha) iaitu tidak bertepatan dengan kadar yang telah diwartakan iaitu RM750/ha.

Sementara itu, bayaran pampasan kayu balak bagi pengusahasilan hutan untuk tujuan projek ladang hutan yang sepatutnya dikenakan pada kadar RM3,000/ha pula tidak dikenakan.

“Bagi 14 syarikat ini, jumlah premium dan pampasan kayu balak yang sepatutnya dikenakan adalah sejumlah RM12.89 juta berbanding jumlah premium RM10.13 juta termasuk bayaran pampasan kayu balak,” petik laporan itu yang menyatakan bahawa kerajaan terkurang mengutip hasil sejumlah RM2.76 juta.

Laporan Audit juga mendapati Kelantan mempunyai beberapa kelemahan dalam pengurusan hasil pembalakan seperti bayaran pampasan tidak dikenakan dan deposit ladang hutan tidak mengikut kadar diwartakan dan denda lewat bayar tidak dikenakan.

Selain itu dikesan juga masalah tunggakan hasil tribute konsesi hutan bernilai lebih RM2 juta dan tunggakan hasil denda kesalahan hutan melibatkan nilai RM239,876.

Berkenaan kes kecurian balak, dari Mei 2013 hingga Ogos 2014, terdapat tiga kes yang mendapat aduan daripada orang awam. Dua kes pertama melibatkan penebangan tanpa lesen sebanyak 281 tunggul dan 105 tual balak pelbagai spesies dengan nilai rampasan keseluruhan dianggarkan RM430,938.

Sementara itu, telah dikesan aktiviti kemasukan kayu balak secara haram bernilai RM118,050 ke kilang kayu Sri Mahligai Rubber Wood, Kemubu, Kuala Krai melibatkan 322 tual kayu balak. Semua kes kecurian tersebut melibatkan 835.83 meter padu balak.